leestijd

Zwangerschapskwaaltjes

Zwanger zijn vergt veel energie. Het kindje groeit en het lichaam van de toekomstige mama verandert. Tijdens deze periode komen er heel wat ongemakken naar boven, ook wel zwangerschapskwaaltjes genoemd. Het is meestal onschuldig maar zorgt vaak voor de onnodige bezorgdheid, zeker tijdens een eerste zwangerschap.

Zwangerschapskwaaltjes

Last van misselijkheid

Veel vrouwen hebben de eerste drie maanden van de zwangerschap last van misselijkheid ten gevolge van veranderingen in de hormonenhuishouding. Bij sommigen is dit alleen ‘s morgens, bij anderen gedurende de hele dag. Ook in de laatste maanden van de zwangerschap kan er misselijkheid voorkomen. Dat komt vooral omdat de baarmoeder tegen de maag drukt. Bij veel of meer dan drie keer per dag braken is het raadzaam om een arts te raadplegen.

Enkele tips om dit te verhelpen:

  • Drink onmiddellijk bij het opstaan een glas lauw water of vruchtensap.
  • Bij last van ochtendmisselijkheid eet je best een beschuit, een toast, een sneetje brood of een potje yoghurt
  • Ben je de hele dag misselijk, neem dan vijf tot 6 kleine maaltijden verspreid over de dag.
  • Laat de maag nooit leeg worden en vermijd honger
  • Ga eventueel wat liggen na elke maaltijd
  • Vermijd hinderlijke geuren
  • Vermijd vetrijke en sterk gekruide maaltijden. Veel vet zorgt er voor dat voedsel langer inde maag blijft en kan misselijkheid verergeren.
  • Eet nog een lichte maaltijd voor het slapengaan.
  • Blijf voldoende drinken, zeker als de misselijkheid gepaard gaat met braken. Bij veel of meer dan drie maal per dag braken, raadpleeg je best een arts.
     

Constipatieproblemen

Tijdens de zwangerschap kan de stoelgang voor problemen zorgen. Het hormoon progesteron maakt de darmen lui. De stoelgang dikt in en wordt harder. Ook het gebruik van ijzersupplementen kan hierin een rol spelen. Een vezelarme voeding, te weinig drinken en te weinig beweging kunnen verstopping verder in de hand werken.

Enkele tips om dit te verhelpen:

  • Eet regelmatig en sla het ontbijt niet over.
  • Zorg voor een vezelrijke voeding met groenten, fruit, muesli en volkorenproducten (bruin brood, volkoren ontbijtgranen, bruine rijst, volkoren pasta).
  • Drink minstens anderhalve liter per dag, bij voorkeur water.
  • Karnemelk, geweekte pruimen, vers fruitsap, peperkoek, speculaas en kandijsiroop kunnen laxerend werken.
  • Een glas lauw water op de nuchtere maag kan helpen.
  • Bouw voldoende beweging in.
  • Als je aandrang voelt, ga dan naar het toilet. Stoelgang ophouden zal de verstopping nog verergeren. Neem rustig de tijd om naar het toilet te gaan.
  • Gebruik geen laxeermiddelen zonder advies van de arts.
     

Zure oprispingen tijdens de zwangerschap

Sommige vrouwen hebben last van zure oprispingen, vooral naar het einde van de zwangerschap toe. Brandend maagzuur ontstaat doordat hormonale veranderingen een minder goede werking van de onderste sluitspier van de slokdarm veroorzaken. Daarnaast verhoogt de groei van de baarmoeder de druk op de maag. Maagzuur komt hierdoor gemakkelijker in de slokdarm met een branderig gevoel en zure oprispingen tot gevolg.

Enkele praktische tips:

  • Neem vijf tot zes kleine maaltijden verspreid over de dag in plaats van drie grote maaltijden.
  • Eet rustig en kauw goed.
  • Vermijd vetrijke en sterk gekruide maaltijden en wees voorzichtig met sterke koffie, zure voedingsmiddelen zoals fruitsap, alcohol en koolzuurhoudende dranken.
  • Zit altijd goed rechtop.
  • Ga nooit meteen na de maaltijd liggen of slapen. Slaap met het bovenlichaam verhoogd.
  • Neem geen geneesmiddelen zonder advies van de arts, ook geen geneesmiddelen die zonder voorschrift verkrijgbaar zijn.
     

Last van vermoeidheid? Bewegen helpt je op goede weg.

Je bent gelukkig niet de enige dat hier last van heeft. In de eerste drie maanden van de zwangerschap moet er een hoop werk verzet worden aangezien je voor twee moet kunnen functioneren. Je lichaam zal veranderen door het zwangerschapshormoon, je stofwisseling zal sneller gaan, je suikerspiegel en bloeddruk dalen. Al deze veranderingen kosten veel energie dus het is niet zo gek dat je moe bent.

Toch blijft het belangrijk om voldoende te bewegen tijdens de zwangerschap. Recreatief en matige fysieke activiteit zijn helemaal niet schadelijk, het heeft veel meer voordelen dat je denkt. Het zorgt voor betere gewichtscontrole, fitheid, vermindert de kans op psychologische en chronische aandoeningen, etc…

Beweegtips om fit te blijven tijdens de zwangerschap:

  • Beweeg bij voorkeur elke dag en minstens 5 dagen per week een half uur. Dat half uur mak verspreid worden over de dag in blokken van 10 minuten
  • Vermijd langdurig stilzitten (bv. televisie kijken, in de auto zitten, zittend werk,…)
  • Luister naar je lichaam. Pas zo nodig het tempo en de duur aan.
  • Vermijd uitputting
  • Drink voldoende water als je sport
  • Zwemmen, fietsen en wandelen zijn ideaal.
     

Ik heb zwangerschapsdiabetes, wat nu?

Bij zwangerschapsdiabetes is er onvoldoende insuline waardoor de bloedsuikerwaarden te hoog oplopen. Indien onbehandeld, houdt dit risico’s in zowel op korte als op lange termijn voor moeder en kind. Bij zwangerschapsdiabetes is een behandeling nodig. De behandeling bestaat uit een gezonde voeding overeenkomstig de aanbevelingen van de voedingsdriehoek, beweging en indien nodig insuline.
 

Trek in gekke goestingen

Dat kan zeker. Natuurlijk is het niet erg om daar af en toe aan toe te geven, maar houd het wel in de hand. Maak er geen gewoonte van om naast de normale maaltijden te veel extra’s te nemen.

Tips om je goesting te temperen:

  • Kies bij de maaltijden voor voedingsmiddelen die meer verzadigend zijn, bijvoorbeeld volkorenbrood.
  • Eet rustig en trek voldoende tijd uit voor de maaltijd.
  • Kies voor gezonde tussendoortjes, zoals rauwkost en vers fruit (grondig wassen), een rijstwafel, een glas groentesap, een glas melk, karnemelk of yoghurt. Overdrijf echter nooit.
     

Vochtophopingen

Tijdens de zwangerschap is het normaal dat je meer vocht vasthoudt (zo’n 2 tot 3 liter). Het is vooral tijdens de laatste maanden van de zwangerschap dat veel vrouwen last hebben van gezwollen handen, voeten en een ‘vollemaansgezicht’. Vocht ophouden ligt echter niet aan de voeding of te veel drinken. In tegendeel voldoende drinken is juist belangrijk.

Referenties
  1. S. Quintelier. Gezond eten van bij de conceptie tot de eerste verjaardag – Aandachtspunten voor moeder en kind. Nutrinews maart 2009 – ook te raadplegen via www.nice-info.be
  2. www.kindengezin.be > Zwangerschap en geboorte
  3. Hoge Gezondheidsraad. Strategieën om de jodiuminname in België te verhogen – beoordeling en aanbevelingen. 7 mei 2014. Publicatie van de Hoge Gezondheidsraad nr. 8913
  4. H. De Geeter. Het gebruik van zoetstoffen ter vervanging van suiker is strikt gereglementeerd. Waarom? Nutrinews maart 2011 – ook te raadplegen via www.nice-info.be
  5. European Food Safety Authority (EFSA). Scientific Opinion on the safety of caffeine. EFSA Journal 2015; 13(5):4102
  6. Hoge Gezondheidsraad. Risico’s van alcoholgebruik voor en tijdens de zwangerschap en gedurende de borstvoedingsperiode. 4 maart 2009. Publicatie van de Hoge Gezondheidsraad nr. 8462
  7. Position of the American Dietetic Association. Nutrition and lifestyle for a healthy pregnancy outcome. J Am Diet Assoc 2008; 108: 553-561
  8. Position of the American Dietetic Association and American Society for Nutrition. Obesity, reproduction and pregnancy outcomes. J Am Diet Assoc 2009; 109: 918-927
  9. Hoge Gezondheidsraad. Voedingsaanbevelingen voor België: herziening 2015-2016 Partim I: vitaminen en sporenelementen. FOD, Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu
  10. National Institute for Health and Care Excellence. Antenatal care. 2014. NICE clinical guideline 62
  11. M. Galle. Gezond eten als je zwanger bent. Nutrinews maart 2017. Ook online te raadplegen via www.nice-info.be
  12. Hoge Gezondheidsraad. Voedingsaanbevelingen voor België - 2016. Brussel: HGR; 2016. Advies nr. 9285
  13. EFSA – geraadpleegd april 2017 via http://www.efsa.europa.eu/en/press/news/130110
  14. UZ Leuven – geraadpleegd april 2017 via https://www.uzleuven.be/voeding-tijdens-zwangerschap
  15. Belgische voedingsmiddelentabel Nubel – geraadpleegd april 2017 via www.internubel.be
  16. Coene. Eiwitten van minimaal naar optimaal. Nutrniews maart 2011 – ook te raadplegen via www.nice-info.be
  17. Voedingscentrum > Mijn kind en ik > Zwanger – geraadpleegd april 2017 via http://www.voedingscentrum.nl/nl/mijn-kind-en-ik/zwanger.aspx
  18. Vlaamse Overheid: Agentschap zorg en gezondheid – Gezond zwanger worden – geraadpleegd april 2017 via www.gezondzwangerworden.be

Lees meer

Voeding tijdens de zwangerschap

Vanaf het prille begin van de zwangerschap heeft voeding een belangrijke invloed op de gezondheid van het kind en de moeder.

Wat mag je niet eten als je zwanger bent?

Als je zwanger bent, zijn er toch enkele voedingsmiddelen die je best vermijdt omdat ze schadelijk kunnen zijn voor moeder en kind.

TOOL - Voeding en zwangerschap
Gratis Materiaal

TOOL - Voeding en zwangerschap

Eet gezond en gevarieerd, vermijd alcohol en wees op je hoede voor voedselinfecties. Waar moeten zwangere vrouwen op letten, waarom en waarvoor kiezen ze best?

OP DEZE PAGINA