leestijd

Hoe kan je motiveren tot gezonder eetgedrag?

Gezondheidsprofessionals die patiënten begeleiden naar een gezonder en meer evenwichtig eetpatroon moeten niet alleen beschikken over voldoende kennis rond voeding. Zij moeten deze kennis ook kunnen vertalen naar een haalbaar en verstaanbaar voedingsadvies. Verder is enige ervaring met motivationele en gedragsveranderingstechnieken gewenst. Welke is de meest aangewezen weg richting gezonde eet- en leefgewoonten?

Adviseren en motiveren

Geef duidelijke en eenvoudige informatie 

Zorg ervoor dat de informatie die je aan de patiënt geeft duidelijk en eenvoudig is. Geef advies op maat. Hou hierbij rekening met de leefwereld van de patiënt, zijn huidige eet- en leefgewoonten en zijn motivatie. Toets af of de patiënt het advies begrijpt en praktisch haalbaar acht. Geef het advies eveneens mee op papier. Hou het kort en overzichtelijk.

Leg de focus op ‘doen’ in plaats van ‘waarom’ 

Vermijd een al te lange toelichting waarom men gezond moet eten. Kom snel tot de essentie. Overloop wat de patiënt moet veranderen en geef voldoende praktische tips. Vraag frequent of de voorgestelde aanpassing ook realistisch is.

Veel kleintjes maken een groot. Elke inspanning telt.

Moedig elke inspanning aan. Geef aan dat het niet nodig is om alle “slechte” gewoonten ineens te schrappen. Wie zijn eet- en leefgedrag op lange termijn wil veranderen is het meest gebaat bij kleine en haalbare aanpassingen. De kans op blijvend succes is zo ook groter.

Geef de patiënt inzicht in het belang van een calorie-evenwicht 

Probeer een duidelijk beeld te schetsen van het calorie-evenwicht. Leg klaar en duidelijk uit wat hij of zij gemiddeld per dag mag eten en benadruk het belang van fysieke activiteit. Voor wie gewicht wil verliezen is het belangrijk om controle te hebben over zijn energiebalans.

Motivatietechnieken

De traditionele aanpak waarbij de (para)medische expert aan de patiënt zegt hoe hij of zij zijn voeding en leefstijl moet veranderen, blijkt vaak onvoldoende om patiënten te motiveren tot een blijvende gedragsverandering. Een dergelijke betuttelende aanpak stuit vaak op verschillende problemen zoals weerstand van de patiënt en een sneller herval in de oude eetgewoonten. Gedragsverandering is een proces van vallen en opstaan. Om dit proces met succes te kunnen doorlopen moet de patiënt een actieve rol opnemen en bereid zijn om zelf de verantwoordelijkheid te dragen voor zijn of haar eigen gezondheid. Dit impliceert dat de expert niet uitsluitend mag focussen op het meegeven van voedingsrichtlijnen. Hij moet tevens een coach worden die ruime aandacht besteedt aan de begeleiding van het proces van gedragsverandering. Bij patiënt gestuurde procesbegeleiding ligt de focus op: 

> het versterken van de interne motivatie van de patiënt; 
Inspelen op de noden en de vragen van de patiënt kan zijn interne motivatie versterken. 

> het ondersteunen van de patiënt bij het overwinnen van zijn barrières; 
De patiënt helpen om zelf oplossingen te zoeken voor de barrières in het veranderingsproces verhoogt zijn zelfvertrouwen. 

> het volgen van de weerstand van de patiënt. 
Als de patiënt weerstand toont tegen verandering, heeft het weinig zin te proberen hem te overtuigen of te dwingen. Dit roept alleen maar meer weerstand op. Bij weerstand is het beter om de keuzes van de patiënt te volgen. Door niet in gevecht te gaan, vergroot je de openheid van de patiënt en zo ook de kans dat hij op een later moment alsnog bereid zal zijn om zijn gedrag te veranderen. 

Daarnaast zijn voor een coachende taak ook de volgende principes van cruciaal belang: empathie, respect voor de patiënt als persoon en voor de keuzes die hij maakt en de doelen die hij stelt, een positieve focus en het ondersteunen van zelfeffectiviteit.

Lees meer

De dietist brengt raad
Dossier

Over en voor diëtisten

De expertise van de diëtist is geen overbodige luxe in tijden waarin er zoveel over voeding wordt geschreven en beweerd.

Gezond eten met een plan
Nutrinews

Gezond eten met een plan

Welke strategieën kunnen helpen om beter om te gaan met verleidingen en prikkels uit onze voedselomgeving? Geen gemakkelijke kwestie. We zetten ze op een rij.

Eetexpert

Hoe motiveer je iemand om hulp te zoeken? En hoe werk je motiverend tijdens een behandeling?

OP DEZE PAGINA