Prioriteiten gebaseerd op Belgische gezondheidsproblemen
De aanbevelingen zijn afgestemd op gezondheidsproblemen die in België zorgen voor vroegtijdige sterfte en chronische ziektes, zoals bepaalde hartziekten, bepaalde kankers en beroertes. Door het verband tussen voedselconsumptie en deze aandoeningen te bestuderen, werden 17 concrete voedingsaanbevelingen geformuleerd.
17 voedingsaanbevelingen
De aanbevelingen zijn gerangschikt volgens belangrijkheid:
- Eet elke dag ten minste 125 gram volle in plaats van geraffineerde graanproducten. Vervang wit brood of witte pasta door volkoren varianten.
- Eet niet meer dan 300 gram niet-bewerkt rood vlees (biefstuk, varkenshaas, …) per week. Vervang het door peulvruchten, vis, gevogelte of eieren. Beperk de consumptie van bewerkt rood vlees (charcuterie, bereide vleeswaren, ...) tot 30 gram per week.
- Eet meerdere keren per week peulvruchten zoals linzen, witte en bruine bonen, spliterwten, kikkererwten en sojabonen.
- Beperk het gebruik van zout tot 5 gram per dag. Vervang zoutrijke voedingsmiddelen door zoutarme alternatieven, voeg zout zo weinig mogelijk toe aan bereidingen en laat het weg aan tafel.
- Eet elke dag 250 gram seizoensfruit.
- Drink zo weinig mogelijk gesuikerde dranken.
- Eet dagelijks een handvol ongezouten/ongezoete noten, wat overeenstemt met 20 à 30 gram.
- Gebruik elke dag tussen 250 en 500 ml melk of melkproducten.
- Eet elke dag ten minste 300 gram rauwe of bereide groenten. Varieer in soorten en laat je leiden door het seizoen.
- Gebruik bij voorkeur plantaardige oliën rijk aan onverzadigde vetzuren ter vervanging van boter, harde margarines, tropische oliën en reuzel.
- Beperk de consumptie van eieren tot maximaal één ei per dag.
- Eet zo weinig mogelijk voedingsmiddelen rijk aan toegevoegde suikers.
- Eet elke week minstens 200 gram vis, week- en schaaldieren, waarvan minimaal één keer vette vis.
- Eet regelmatig aardappelen of zoete aardappelen. Kies bij voorkeur voor gekookte of gebakken in plaats van gefrituurde producten.
- Drink dagelijks 1 à 2 liter. Kies bij voorkeur voor water; koffie en thee kunnen daar ook deel van uitmaken.
- Drink geen alcoholhoudende dranken. Doe je dit toch, probeer je dan te beperken tot maximaal 10 standaardeenheden per week verspreid over verschillende dagen.
- Beperk het gebruik van ultra-bewerkte voedingsmiddelen. Kies voor onbewerkte of weinig-bewerkte voedingsmiddelen.
Er zijn geen grote inhoudelijke wijzigingen in deze voedingsaanbevelingen ten opzichte van die van 2019. De prioritaire volgorde werd wel aangepast en uitgebreid (van 12 naar 17).
Gezond eten: ook milieuverantwoord, sociaal en cultureel
De HGR benadrukt dat gezonder eten ook hand in hand moet gaan met meer milieuverantwoord eten. Daarnaast pleit de HGR om voldoende aandacht te besteden aan samen eten, wat het fysieke en mentale welzijn bevordert, sociale verbondenheid creëert en het gemeenschapsgevoel versterkt. Tot slot wijst de HGR op het belang van culinair kapitaal: de kennis en gewoonten rond koken en eten die verweven zijn met onze cultuur en sociale achtergrond. Veranderingen in eetgedrag verlopen daarom best geleidelijk, in harmonie met bestaande tradities.
In lijn met de voedingsdriehoek
Deze nieuwe voedingsaanbevelingen van de Hoge Gezondheidsraad liggen in lijn met de aanbevelingen van de voedingsdriehoek van het Vlaams Instituut Gezond Leven.
Raadpleeg het volledige rapport
- Hoge Gezondheidsraad. Voedingsaanbevelingen voor de Belgische bevolking – 2025. Brussel: HGR; 2025. Advies n° 9805-9807.
Lees meer
Resultaten Voedselconsumptiepeiling 2022-2023
Volgens de laatste Belgische voedselconsumptiepeiling (VCP 2022-2023) eet de gemiddelde Belg nog altijd te weinig gezond. Waar zitten de knelpunten?
INFOGRAFIEK - Voedingsprioriteiten puzzel
Deze puzzel toont de ‘Food Based Dietary Guidelines’ van de Hoge Gezondheidsraad voor gezonde volwassenen vertaald naar ons bord. Elk puzzelstuk telt.
De voedingsdriehoek nader bekeken
De voedingsdriehoek is het Vlaamse voedingsvoorlichtingsmodel dat zich rechtstreeks richt tot een breed publiek. Hoe moeten we hem lezen?