leestijd

Hoeveel melk en melkproducten per dag?

Melk, yoghurt en kaas passen in een gezonde voeding. Hoe kan je optimaal van de voedings- en gezondheidstroeven van zuivel genieten?

Update: 25 juni 2025

Hoeveel melk en melkproducten per dag?

Wat is de aanbevolen hoeveelheid melk en melkproducten per dag?

De Hoge Gezondheidsraad raadt volwassenen een inname aan tussen 250 en 500 ml melk of melkproducten per dag (bv. yoghurt, karnemelk, kaas); 250 ml melkequivalenten komt overeen met zo’n 250 g yoghurt, 100 g plattekaas of 25 tot 50 g harde kaas.

Boter en room worden ook van melk gemaakt maar worden bij de voedingsaanbevelingen niet als melkproducten beschouwd en dus ook niet meegerekend in deze groep.

Plantaardige dranken en andere alternatieven voor zuivel (bv. op basis van soja, rijst, amandelen, hazelnoten) behoren evenmin tot deze groep en maken geen deel uit van de bijhorende voedingsaanbeveling. Zij zijn niet opgenomen in de GBD-studie (GBD, 2019) die werd gebruikt als basis van deze voedingsaanbevelingen. Er is nog te weinig onderzoek beschikbaar naar de relatie tussen plantaardige alternatieven voor zuivel en gezondheid.

Hoeveel melk en melkproducten neemt de doorsnee Belg per dag?

De gemiddelde consumptie van melk en melkproducten bij de Belgische bevolking van 3 jaar en ouder is 158 g per dag (170 g inclusief plantaardige alternatieven), waarvan 70 g melk en melkdranken, 31 g yoghurt, 29 g kaas en 10 g pudding en roomdesserten.

De gemiddelde consumptie van melk en melkproducten (exclusief gemiddeld 11 g plantaardige alternatieven per dag) neemt vanaf de leeftijd van 10 jaar met ongeveer een vierde af (van gemiddeld 216 g naar 154 g per dag).

88% van de volwassen bevolking (18 jaar en ouder) blijft onder de minimale aanbevolen hoeveelheid van 250 g melk en melkproducten per dag. Vrouwen scoren nog slechter dan mannen.

Meer lezen over de Belgische Voedselconsumptiepeiling 2022-2023

Waarom deze aanbevolen hoeveelheid melk en melkproducten?

Melk en melkproducten zijn een belangrijke bron van essentiële voedingsstoffen waaronder eiwitten, calcium, kalium, vitamine B2 en vitamine B12 en kunnen bijdragen bij tot een volwaardige voeding die de gezondheid bevordert. De hoeveelheid melk en melkproducten die wordt aanbevolen is gebaseerd op onze totale dagelijkse behoefte aan essentiële voedingsstoffen en niet enkel op basis van de calciumbehoefte. Bij een inname lager dan 250 ml moet men extra aandacht besteden aan de aanbreng van calcium maar ook aan die van eiwitten en van de vitaminen B2 en B12 uit andere voedingsmiddelen. Voor meer persoonlijk advies wordt aangeraden om door te verwijzen naar een erkende diëtist.

Melkproducten kunnen verschillende gezondheidseffecten hebben afhankelijk van samenstelling, fermentatie en matrix. In veel studies is daar geen rekening mee gehouden wat deels de heterogeniteit van studieresultaten kan verklaren.
De consumptie van melk en melkproducten hangt samen met een lager risico op darmkanker, mogelijk ook deels toe te schrijven aan een gunstig verband tussen calcium en colorectale kanker. Op basis van de beschikbare literatuur is er geen verband met borstkanker.
Melk en gefermenteerde melkproducten zoals yoghurt zijn geassocieerd met een lager risico op diabetes en melk met een lager risico op hart- en vaatziekten en beroerte. Ook voor kaas vindt men een omgekeerd verband met hart- en vaatziekten en diabetes.
Magere en halfvolle zuivelproducten lijken in vergelijking met volle zuivelproducten niet meer gezondheidseffecten te bieden, ook niet met betrekking tot het lichaamsgewicht en de vetmassa.
De voorkeur voor halfvolle zuivel blijft wel te overwegen als de inname van verzadigd vet moet worden beperkt.

Zo zet je voldoende melk en melkproducten op het menu

Melk kan worden afgewisseld met melkproducten zoals yoghurt, karnemelk en kaas. Een glas melk komt standaard overeen met 150 ml, een potje yoghurt met 125 g en een sneetje harde kaas met ongeveer 30 g (voor meer info, check onze portiewijzer). Met zo’n 3 porties zuivel per dag zit je doorgaans goed.
Halfvolle melkproducten natuur zonder toegevoegde suiker of zoetstoffen en magere kaas vet per 100 g kaas) krijgen de voorkeur.

Jonge kinderen tot de leeftijd van 2 jaar krijgen best borstvoeding (moedermelk), vanaf 6 maand aangevuld met vaste voeding. Lukt borstvoeding niet, dan is tot de leeftijd van 18 maanden een aangepaste flesvoeding aangewezen. Tussen 12 tot 18 maanden kan worden overgeschakeld op volle melk (plus een vitamine D-supplement tot 6 jaar). Als het moeilijk is om het jonge kind gezond, gevarieerd en evenwichtig te laten eten, dan is een ongezoete groeimelk een optie. Vanaf 3 jaar gaat de voorkeur zoals bij volwassenen naar halfvolle melkproducten.

Kunnen plantaardige drinks melk vervangen?

De Hoge Gezondheidsraad stelt dat plantaardige dranken en afgeleide producten op basis van bijvoorbeeld soja, rijst, amandelen of hazelnoten niet tot de groep van melk- en melkproducten behoren.
Sojadranken die verrijkt zijn met calcium en vitaminen benaderen de nutritionele samenstelling van melk. Andere plantaardige drinks, ook die verrijkt met calcium en vitaminen, wijken er meer van af. Zij bevatten te weinig eiwitten en essentiële aminozuren om melk qua voedingswaarde volwaardig te vervangen.

Een nutritionele gelijkenis impliceert bovendien geen gelijke gezondheidseffecten. Onderzoeksresultaten van de gezondheidsaspecten van melk en melkproducten kunnen niet zomaar worden doorgetrokken naar plantaardige dranken (en omgekeerd). De melkmatrix kan hierin een rol spelen. Er is meer onderzoek nodig naar de relatie tussen plantaardige drinks en de gezondheid om besluiten te kunnen nemen op het vlak van aanbevelingen.

Kan een calciumpil melk vervangen?

Calciumsupplementen kunnen nuttig en in sommige gevallen nodig zijn om de calciumbehoefte te helpen dekken, maar ze kunnen melk en melkproducten niet volledig vervangen. Melkproducten leveren niet alleen veel calcium maar ook andere essentiële voedingsstoffen zoals hoogwaardige eiwitten, vitamine B2 en B12, fosfor, kalium en zink. Het gebruik van melk en melkproducten draagt ook bij tot de inname van voldoende jodium. Dankzij de unieke combinatie van voedingsstoffen in melk heeft zuivel mogelijk meer gunstige effecten op de botgezondheid dan een calciumsupplement.

Kan water melk vervangen?

Het calciumgehalte in water varieert sterk naargelang de streek of het merk, namelijk tussen 20 en (slechts voor enkele merken) 500 mg per liter (zie het etiket). Een glas (150 ml) melk levert ongeveer 180 mg calcium, een glas water (150 ml) tussen 4 en 90 mg calcium. Calciumrijk water drinken kan de calciumbehoefte helpen dekken maar het is moeilijk om alle benodigde calcium met water binnen te krijgen. In tegenstelling tot water leveren melk en melkproducten naast calcium bovendien nog veel andere essentiële voedingsstoffen die bijdragen tot een goede (bot)gezondheid.

 

Referenties

 

  1. Hoge Gezondheidsraad. Voedingsaanbevelingen voor de Belgische bevolking – 2025. Brussel: HGR; 2025. Advies n° 9805-9807 - https://www.hgr-css.be/nl/advies/9805-9807/voedingsaanbevelingen-voor-de-belgische-bevolking-2025
  2. https://www.gezondleven.be/themas/voeding/voedingsdriehoek/melk (geraadpleegd 8 december 2018)
  3. https://www.gezondleven.be/themas/voeding/voedingsdriehoek/kaas (geraadpleegd 8 december 2018)
  4. https://www.gezondleven.be/themas/voeding (geraadpleegd 8 december 2018)
  5. Vlaams Instituut Gezond Leven. 2021. Eten volgens de voedingsdriehoek: goed voor jezelf en de planeet. I.s.m. departement Omgeving en Agentschap Zorg en Gezondheid. Laken (Brussel) - https://www.gezondleven.be/themas/voeding
  6. De voedingsaanbevelingen voor België. Hoge Gezondheidsraad. Voedingsaanbevelingen voor België. Herziening 2016
  7. Sciensano. Voedselconsumptiepeiling 2022-2023, Juni 2025, Brussel, België - https://www.sciensano.be/nl/resultaten-van-de-nationale-voedselconsumptiepeiling-2022-2023/voedselconsumptie
  8. Sciensano. Voedselconsumptiepeiling 2022-2023: Voedselconsumptie en naleving van de voedingsaanbevelingen door de Belgische bevolking. Brussel, België
  9. Voedingsrichtlijnen voor zuigelingen en jonge kinderen. Werkgroep Voeding van de Vlaamse Vereniging Kindergeneeskunde (VVK). Versie 2023 - https://www.kindengezin.be/sites/default/files/2021-07/consensus130625.pdf

Meer weten over melkproducten?

Melkproducten
Productinfo

Melk en melkproducten

Melk en melkproducten bieden voordelen voor jong en oud. Melk, yoghurt en kaas hebben een unieke voedingswaarde en zijn veelzijdig

Brengt een voeding zonder zuivel voldoende calcium aan?

Melkproducten zijn onze belangrijkste bron van calcium. Hoeveel calcium brengen groenten en andere plantaardige voedingsmiddelen en water aan?

Zuivel en gezondheid

Melk, yoghurt en kaas dragen bij tot een gezonde voeding voor een goede gezondheid. Wat is bewezen en wat vergt bijkomend onderzoek?

OP DEZE PAGINA